فهرست مطالب
نشریه تصمیم گیری و تحقیق در عملیات
سال چهارم شماره 1 (بهار 1398)
- تاریخ انتشار: 1398/03/01
- تعداد عناوین: 7
-
-
صفحات 1-9تابع زیان کیفی تاگوچی یکی از ابزارهای کاربردی مورد استفاده در تکنیک طراحی اثرزدا می باشد که به صورت هم زمان میزان انحراف از مقدار هدف و واریانس مشخصه ی کیفی خروجی فرآیند را مورد توجه قرار می دهد. در شرایط واقعی بیش تر فرآیندها تحت تاثیر فاکتورها و عوامل خارجی و محیطی غیر قابل کنترل قرار داشته که باعث فاصله گرفتن مشخصه های کیفی فرآیند از نقاط ایده ال و ایجاد نوسان در مقدار این مشخصه ها می شوند. در این تحقیق، استفاده از تابع زیان کیفی تاگوچی جهت مدل سازی فرآیند و انتخاب مقادیر بهینه پارامترهای ورودی به فرآیند مورد توجه قرار گرفته و اشاره گردیده است که تابع معرفی شده توسط تاگوچی در عین کارائی همانند بسیاری دیگر از تکنیک های معرفی شده در مهندسی کیفیت، دارای محدودیت هائی در مدل سازی فرآیند است که به جهت رفع این محدودیت ها، تابع زیان کیفی توسعه یافته معرفی و یک مدل بهینه سازی غیر خطی به کمک تابع ذکر شده با هدف حداقل سازی اثرات متغیرهای مزاحم در فرآیند ارائه می گردد. در پایان، نحوه ی به کارگیری مدل معرفی شده جهت انتخاب بهینه مقدار پارامترهای ورودی در قالب یک مثال عددی نشان داده شده است.کلیدواژگان: بهینه سازی اثرزدای فرآیند، روش تاگوچی، تابع زیان کیفی
-
صفحات 10-32در این مقاله، یک سیستم فازی-عصبی خود سازمانده برای یادگیری تطبیقی برخط برای شناسایی و مدل سازی سیستم های دینامیکی غیر خطی معرفی شده است. در این سیستم، در ابتدا هیچ نودی در لایه ی پنهان وجود ندارد و چنان چه معیارهای تولید قوانین در طی فرآیند آموزش برآورده شود نرون RBF به لایه ی پنهان اضافه می شود. از الگوریتم آموزش حداقل مربعات بازگشتی وزن دار (WRLS) برای قابلیت یادگیری برخطو افزایش سرعت همگرایی،در فاز یادگیری پارامترهای قسمت تالی قوانین نوع تاکاگی سوگنو استفاده شده است. در فاز یادگیری، ساختار برای تولید تعداد قوانین مناسب، معیار جدید درجه ی تطبیق و معیار متداول خطا به کار گرفته شده است. بعد از ایجاد قانون جدید، کارایی سیستم محاسبه شده و برای ایجاد شبکه ای با ساختار فشرده تر قوانینی که تاثیر کم تری در کارایی سیستم دارند با یک الگوریتم هرس جدید هرس می شوند. در پایان، برای بهینه سازی ساختار توابع عضویت مشابه با یکدیگر ترکیب می شوند. برای بررسی عملکرد سیستم، دو سیستم دینامیک غیرخطی مبنا، در دو حالت نویزی و بدون نویز در محیط Matlab مدل سازی شده اند. دقت این مدل سازی برمبنای دو معیار تعداد نرون ها (قوانین) و ریشه ی میانگین مربعات خطا با سایر روش ها مقایسه شده است. با توجه به نتایج به دست آمده، میانگین درصد بهبود جواب ها در تعداد قوانین به دست آمده نسبت به روش مبنای انتخاب شده در مدل سازی این دو سیستم در دو حالت نویزی و بدون نویز در مثال اول 42.35% و در مثال دوم 29% می باشد.کلیدواژگان: شناسایی سیستم های غیر خطی، سیستم های فازی-عصبی خودسازمانده، قوانین تاکاگی-سوگنو، نویز
-
صفحات 33-41ناحیه بندی تصویر یکی از مسائل اساسی در پردازش تصویر است که اشیاء و دیگر ساختارهای موجود در تصویر را شناسایی می کند. یکی از روش هایی که به طور گسترده در ناحیه بندی تصویر به کار گرفته شده است، آستانه گیری می باشد که قادر است پیکسل های مبتنی بر آستانه های معین را جداسازی نماید. در روش آتسو برای تعیین حد آستانه سعی می شود که تا حد امکان واریانس درون کلاس ها را افزایش و واریانس بین کلاس ها را کاهش داد. از جمله مشکلات این روش، افزایش زمان محاسبات با افزایش تعداد حدود آستانه است. یکی از راهکارهای تاثیرگذار و پرکاربرد برای رفع مشکلات روش آتسو، ترکیب آن با الگوریتم های تکاملی است که می تواند کارایی ناحیه بندی تصویر را افزایش و زمان لازم را کاهش دهد. الگوریتم جستجوی کلاغ یکی از الگوریتم های نوین فرا اکتشافی مبتنی بر جمعیت است که از روش هایی که کلاغ ها برای ذخیره سازی و بازیابی غذای خود استفاده می کنند، الهام گرفته است. در این مقاله یک روش ترکیبی بر اساس الگوریتم جستجوی کلاغ و روش آتسو برای آستانه گیری چند سطحی پیشنهاد می شود. نتایج به دست آمده با سایر الگوریتم هایی که با روش آتسو ترکیب شده اند، از جمله الگوریتم پرندگان، الگوریتم کرم شب تاب و الگوریتم کرم شب تاب فازی مقایسه شده است. ارزیابی روی پنج تصاویر محک نشان می دهد که روش پیشنهادی توانسته است مدت زمان اجرا و میزان یکنواختی را بهبود بخشد.کلیدواژگان: ناحیه بندی تصویر، آستانه گیری تصویر، روش آتسو، الگوریتم جستجوی کلاغ، آستانه گذاری چند سطحی
-
صفحات 42-53در دهه های اخیر نظریه ی بهینه سازی استوار (مقاوم) به عنوان ابزاری توانمند جهت بهینه یابی فرآیندهای غیرقطعی معرفی کرده است. نظربه قطعی نبودن میزان بارگلیسمی مواد غذایی مصرفی، هدف اصلی این مقاله تهیه ی رژیم غذایی بهینه ایرانی با استفاده از بهینه سازی استوار به منظور تنظیم بارگلیسمی در بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 است. این درحالی است که دیابت نوع 2 یکی از بیماری های ویرانگری است که علاوه بر بیماری های قلبی-عروقی، عفونی و کلیه، مقاومت به انسولین و سرطان را در پی دارد و و داروهای کاهش دهنده ی کلسترول، خطر عوارض قلبی-عروقی و حتی ابتلا به سرطان را در خود دارند. در این راستا، تنظیم تغذیه در پیشگیری، کنترل و جلوگیری یا کاهش عوارض حاصل از دیابت نقش مهمی دارد. در این تحقیق پس از جمع آوری اطلاعات تغذیه ای لازم، به جهت عدم قطعیت بارگلیسمی غذاها، مدل رژیم غذایی ایرانی را با استفاده از روش بهینه سازی استوار تعیین و مورد تحلیل قرار داده ایم. بر این اساس، 75 نوع غذا (42 غذای ایرانی، 10 ماده غذایی جهت صبحانه، 20 نوع میوه و آب میوه و3 نوع لبنیات) به صورت بومی مورد مطالعه قرار گرفته است. از مزایای این مدل، توانایی تطبیق بر اساس سلیقه ی شخص و نظر متخصص تغذیه با هدف کمینه سازی تغییرات رژیم غذایی فعلی فرد می باشد.کلیدواژگان: رژیم غذای ایرانی، شاخص و بارگلیسمی، بهینه سازی استوار (مقاوم)، برنامه ریزی عدد صحیح آمیخته
-
صفحات 54-73با توجه به این که وجود انحراف در برآوردهای اولیه از اندازه، زمان و بهای تمام شده ی پروژه با مقادیر واقعی آن پس از اجرای پروژه، دشواری های متعددی را برای مناقصه گران فراهم می آورد، این امر ضرورت به کارگیری روش هایی را برای افزایش دقت برآوردهای اولیه نمایان می کند. به روش های مختلفی می توان بهای تمام شده ی پروژه را محاسبه کرد که یکی از آن ها مدل سازی الگوریتمی بهای تمام شده می باشد. در این تحقیق تلاش شده تا با الگوبرداری از مدل هزینه ی سازنده، که یک مدل تجربی برای محاسبه ی بهای تمام شده نرم افزار است، یک مدل الگوریتمی برای محاسبه ی بهای تمام شده ی پروژه های خدمات مهندسی توسعه یابد. این مدل، با محاسبه ی اندازه ی پروژه و تعدیل آن بر مبنای محرک های اندازه و هزینه، به دنبال ارتقاء دقت برآوردهای اولیه از بهای تمام شده ی پروژه می باشد. مدل توسعه یافته برای یک مطالعه ی موردی به اجرا درآمده و با استفاده از اطلاعات تاریخی مورد اعتبار سنجی قرار گرفته است.کلیدواژگان: برآورد زمان و بهای تمام شده پروژه، مدل هزینه سازنده، بهای تمام شده سقف و کف، قیمت گذاری مناقصه ای
-
صفحات 74-87استراتژی اصلی ترین منبع رشد بلند مدت سازمانها می باشد و در صورت عدم اجرای موفق آنها ، حتی اگر بهترین استراتژی ها اتخاذ شده باشد این فرآیند بیهوده است. از مهمترین مراحل در اجرای استراتژی ها بوسیله کارت امتیازی متوازن، تخصیص منابع برای اجرای برنامه های اقدام استراتژیک می باشد. با توجه به محدودیت منابع سازمانها در اجرای استراتژی، اولویت بندی اهداف استراتژیک با در نظر گرفتن روابط علت و معلولی اهداف استراتژیک در نقشه استراتژی برای تخصیص منابع ضروری می باشد. لذا در این مقاله پس از ترسیم روابط علت و معلولی اهداف استراتژیک در نقشه استراتژی به وسیله روش دیمتل به صورت شبکه ای، اولویت بندی اهداف استراتژیک شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی ایران با استفاده از روش فرآیند تجزیه و تحلیل شبکه انجام شده است. سپس منابع لازم جهت اجرای برنامه های اقدام استراتژیک کارت امتیازی متوازن بر اساس اولویت بندی اهداف استراتژیک مذکور تخصیص یافته است.کلیدواژگان: کارت امتیازی متوازن، روش دیمتل، برنامه های اقدام استراتژیک، فرآیند تجزیه و تحلیل شبکه ای
-
صفحات 88-99محیط به شدت رقابتی کسب و کار امروز، که با خصوصیاتی چون حاشیه ی سود اندک، انتظارات بالای مشتری برای دریافت محصولات با کیفیت بالا و حداقل زمان های انتظار شناخته می شود، شرکت ها را ملزم به تلاش برای تبدیل محدودیت ها به فرصت های کسب مزیت های رقابتی از طریق بهینه کردن فرآیند های کسب و کارشان ساخته است. در چنین شرایطی، انتخاب تامین کننده ی مناسب می تواند نقش کلیدی در کارایی و اثر بخشی سازمان ها ایفا نموده و تاثیر مستقیمی در کاهش هزینه ها، سود آوری و انعطاف پذیری یک شرکت داشته باشد. پژوهش حاضر با هدف ارائه ی یک مدل انتخاب تامین کنندگان با در نظرگرفتن هم زمان دو مسئله ی کنترل موجودی و قیمت گذاری در زنجیره ی تامین ارائه گردیده است. برای ارزیابی صحت مدل و اعتبار آن از داده های واقعی شرکت صنایع هفت الماس شامل مواد اولیه ورودی (هات رول) و محصولات (ورق گالوانیزه) استفاده شده است. مدل ارائه شده در محیط نرم افزار گمز کدنویسی شده و نتایج آن مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است.کلیدواژگان: زنجیره ی تامین، انتخاب تامین کننده، مدیریت موجودی، قیمت گذاری
-
Pages 1-9Quality loss function is common techniques in robust design terminology that consider the deviation of output from ideal point and variability as well. Mostly in practice, processes are affected by external uncontrollable factors that causes output of process to be far from ideal points with variability around its exact value. In this research, the common Taguchi quality loss function is applied to propose a new robust optimization model that able to choice optimal results of input variables. In this model, the quality loss function is expanded and a nonlinear optimization model is introduced in order to minimize the effect of environmental noise variables. At the end, a numerical example is presented to show the applicability of the proposed model for investigating the best levels of input variables in noisy process.Keywords: Robust design optimization, Taguchi method, Quality loss function
-
Pages 10-32Nonlinear dynamical systems modeling is one of the real challenges of the real world due to the nonlinear and variable nature of time. In this paperAn Online Self-organizing Takagi-SugenoNeuro-Fuzzy System(OSO-NFS) for dynamic Nonlinear System Identification is proposed. OSO-NFS is built based on radial basis function(RBF). The algorithm has the ability to adaptive adjustment of system’s parameter and continuous evolution of the system’s structure. Structure identification and parameters estimation are performed simultaneously. The OSO-NFS starts with no hidden neuron. In structural learning, the proposed OSO-NFS uses two-step algorithm to create the suitable number of rules. A pruning algorithm is used for detecting inactive hidden units and removing them as learning progresses. The weighted recursive least square (WRLS) algorithm is used to adjust all the consequent parameters. Finally, two benchmark examples of nonlinear system identification are demonstrated to show the effectiveness of the proposed method, comparing with the other methods . The accuracy of this modeling has been compared with the other methods according to two criteria of the number of neurons (rules) and the root mean square error. According to the results, the average percentage of improvement of the answers in the number of rules obtained in comparison to the chosen method in the modeling of these two systems in both the noise and non-noise modes in the first example is 42.35% and in the second example is 29% .Keywords: nonlinear system identification, Online self-organizing learning, Takagi-sugeno fuzzy reasoning, Noise
-
Pages 33-41Image segmentation is one of the fundamental problems in the image processing, which identifies the objects and other structures in the image. One of the widely used methods for image segmentation is image thresholding that can separate pixels based on the specified thresholds. Otsu method calculates the thresholds to divide two or multiple classes based on between-class variance maximization and within-class variance minimization. However, increasing the number of thresholds, surging the computational time of the segmentation. To combat this drawback, the combination of Otsu and the evolutionary algorithm is usually beneficial. In this paper, we proposed a hybrid method based on employing CSA and Otsu for multilevel thresholding. The obtained results compared with the combination of the Otsu method with three other evolutionary algorithms consisting of improved Particle Swarm Optimization (PSO), Firefly Algorithm (FA), and also the fuzzy version of FA. Our evaluation on the five benchmark images shows competitive/ improved results both in time and uniformity.Keywords: Image Segmentation, Image thresholding, Otsu method, Crow Search Algorithm, Multilevel thresholding
-
Pages 42-53In recent decades, the theory of robust optimization has been introduced as a powerful tool for optimizing uncertain processes. Regarding the Uncertainty of the glycemic load of consumed food, the main purpose of this article is to provide an optimal Iranian diet using a robust optimization to adjust the glycemic load in patients with type 2 diabetes. Diabetes type 2 is a devastating disease, in addition to cardiovascular disease, infectious and kidney diseases, causes insulin resistance and cancer and drugs of cholesterol-lowering have an increased risk of cardiovascular complications and incidence of cancer. Indeed, adjustment of nutrition is important to prevent and control or reduce the complications of diabetes. In this paper, due to the uncertainty of the glycemic load of foods, with collecting necessary nutritional information, the Iranian diet model is determined and analyzed by robust optimization method. According to this, 75 cases of food (42 Iranian food, 10 Foodstuffs for breakfast, 20 types of fruits and Fruit juices and 3 types of dairy products) have been studied locally. The benefits of this model are the ability to adapt according to the person's tastes and opinion of the nutritionist with minimizing changes for the current diet of the individual.Keywords: Iranian diet, Glycemic index, load, robust optimization, Mixed-Integer Programming
-
Pages 54-73Deviation between raw estimation of size, time, and cost of projects and real amount of them after execution projects, will lead to several difficulties for contractors. This fact demonstrates an essential to apply scientific methods to increase accuracy of the early estimations. There are several approaches to calculate cost of projects and one of them is algorithmic modeling. This study developed an algorithmic cost model to estimate size, time, and cost of engineering services project by benchmarking from Constructive Cost Model (COCOMO), which is an empirical model for calculating the cost of software. This model uses size and cost drivers to increase accuracy of estimation. Developed model has been run for a case study and by historical data from previous projects validated.Keywords: projects cost & time estimate_COCOMO_maximum_minimum of cost_tender pricing
-
Pages 74-87Strategy is most resources for organizational long term improvement and if it don’t deployment successfully, this process is ineffective even if appropriate strategies are released. The most stage in strategic deployment is resource allocation for implement of strategic initiatives. With regard to resource restriction in deployment of strategy, ranking of strategic objectives with cause and effect relation in strategy map is important .In this paper after drawing of strategy map with DEMATEL method and identifying cause and effect relations between strategic objectives as network relations, the weight of each criteria is defined with analytic network process and strategic objectives in the National Iranian Oil Refining & Distribution Company are ranked and according to this ranking strategic initiative are assigned.Keywords: Balanced Score Card, DEMATEL method, Strategic Initiative, Network analytic process
-
Pages 88-99In today’s highly competitive business environment, which is known by characteristics of low profitability, high customer expectations for high-quality products and minimum waiting time, make companies efforts to transform constraints into opportunities for gaining competitive advantage by optimizing their business processes. In such a situation, appropriate supplier selection can play a key role in the efficiency and effectiveness of the organization and have a direct impact on reducing costs, profitability, and flexibility of a company. The purpose of this research is to provide a supplier selection model with simultaneous consideration of two sources of inventory control and pricing in the supply chain. To assess the validity and reliability of the model, the actual data of the Seven Diamond Industries Company including input materials (Hot Roll) and products (galvanized sheets) have been used. The proposed model is coded in the GAMS software and its results have been analyzed.Keywords: Supply chain, Supplier selection, Inventory management, pricing